Generasjon latskap

På den lokale bensinstasjonen der eg jobbar, har me nokre stamgjestar i frå den ”eldre generasjonen”. Desse gamle damene kjem ofte innom for å fortelje deg siste sladder frå bygdene, og for å klage om kor fælt det er for tida. ”Barn er så frekke og late no, slik var det ikkje før”, seier dei ofte, og kjem med klagene sine på den ”ufyselige, unge generasjonen”. "Generasjon latskap", blir ungdommen kalla i denne syklubben. Med unntak av sine eigne barnebarn, er det i følgje desse damene, ikkje håp.

At desse damene mange gonger overdriv, og i stor grad siktar til den uskyldige gjengen med 14-15- åringar, som drikk cola utanfor stasjonen, er ganske tydeleg. Likevel er det ikkje til å komme vekk i frå at barndommen, og oppveksten til barn, har endra seg mykje dei siste åra.

Å vokse opp inneberar å bli påverka/lært verdiar, kulturarv gjennom mange ulike kanalar (skule, fritidsordningar, media, o.s.v.). Denne prosessen kallar ein gjerne sosialisering, eit utvida begrep for oppdragelse. Barna blir bevisst, og ubevisst, forma til samfunnsmennesker.

Dersom barn er uskikkelige, frekke, og uhøflige, skylder ein gjerne på oppdragelsen, og dermed ofte på foreldra. I følgje norsk lov er det nemleg foreldra som har hovudansvaret for sine barns oppdragelse. I kva grad kan eigentleg foreldra styre sosialiseringsprosessen til barna i dag?

Det er nok ikkje lett, det å vere foreldre i dag. Det er mange krav samfunnet ventar ein skal oppfylle. Ikkje berre skal ein ha veloppdradde, flinke og snille barn, men ein skal også helst ha ein god jobb/karriere samstundes. Dette er nok ikkje alltid like lett å balansere.

Sjølv har eg vakse opp på bygda, med ei heimeverande mor. Karrieren som heimeverande mor varte i 8 år, til 3 av 4 barn hadde starta på skulen. Eg må seie at eg ikkje misunnar ho den jobben… I dag er det heller ikkje vanleg å velje dette yrket.

Samfunnet i dag er organisert slik, at det er vanleg for begge foreldra å vere i arbeid frå barna er ganske små. Resultatet blir at barna er overlatt til barnehage, skule, og SFO, det meste av dagen. Sjølv om ein har barna sine i barnehage eller
SFO, betyr ikkje det at ein er dårlege foreldre, og at barna ikkje får den oppdragelsen dei treng. Men eg trur nok det gjer at foreldra i mindre grad kan påverke sosialiseringsprosessen, og at dei ikkje kan ”overvåke” kva påverkningar, impulsar barna blir utsett for.

I følgje lova skal skulen fungere som ”familiens forlengede arm”. I eit samfunn, der barna tilbringer mykje tid på skule, SFO, barnehage, er derfor kommunikasjonen mellom skulen og foreldra viktig. Dersom lærarane og foreldra samarbeidar godt, vil også sosialiseringsprosessen til barna bli så positiv som mogleg. Då vil kanskje dei gamle damene på stasjonen få mindre og mindre å klage over:)